Od poslednjih akcija pošumljavanja koje su imale efekta i masovnost prošlo je više od 50 godina – vreme da jedan hrast dostigne svoju punu zrelost.
Šta se do sada učinilo da se postojeći šumski fond održi, odneguje, proširi? Rekli bismo – ne mnogo.
Očigledno je da su problemi koji su u posleratnom periodu (misli se na 2. sv.rat) postojali, prisutni i danas.
Strateško planiranje, način upravljanja, način i obim finansiranja, svest ne samo građana već upravljača i vlasnika šumskog zemljišta nije na zavidnom nivou ni danas.
Prema podacima Republičkog zavoda za statistiku (RZS), trend opadanja godišnjeg pošumljavanja se uočava od 1995. godine i sada je ispod 2.000 hektara, dok je 80-ih godina prošlog veka pošumljavano oko 10.000 hektara godišnje.
U Prostornom planu Srbije od 2010. do 2020. godine, optimalna šumovitost trebalo je da bude 41,4 odsto.
Autonomna pokrajina Vojvodina, sa ispod sedam odsto površine pod šumama, predstavlja područje sa najnižim stepenom šumovitosti u Srbiji, ali i u Evropi.
U 14 opština Vojvodine, stepen šumovitosti je ispod jednog procenta.
Najmanje pošumljene oblasti su oko Srednjeg Banata, zatim opštine Kula, Bačka Topola, Mali Iđoš, Stara Pazova, Vrbas, Srbobran, Bečej, Temerin, Senta, Kikinda, Nova Crnja, Žitište, Sečanj i Plandište.
Prema podacima Nacionalne inventure šuma, u mnogim delovima Pokrajine dominiraju šume izdanačkog porekla, odnosno šume nastale na mestima gde je sprovedena čista seča i onda iz panja niklo drvo koje nema potencijal da bude visokokvalitetno.
Problem je i uzurpacija zemljišta namenjenog za pošumljavanje. Po Zakonu je dozvoljeno i pošumljavanje poljoprivrednog zemljišta ali je to malo zastupljeno.
Najveći deo šuma u Vojvodini, pored državnih kojima gazduju javna preduzeća, čine vetrozaštitni pojasevi, većinom uništeni.
Planirano pošumljavanje Vojvodine, a realizovano – betoniranje i oranje
Vojvodina ostaje bez šuma, vlast ne mari, a poljoprivreda gubi stotine miliona evra
PODIŽEMO NOVE ŠUME, ALI JE ZA VOJVODINU I TO MALO
Zašto još uvek ne postoje vetrozaštitni pojasevi u Vojvodini?
Naslovi koji duži niz godina možemo videti u medijima pokazuju da se nismo odmakli dalje od konstatacije da je Vojvodina i dalje najmanje pošumljena regija, da treba da udvostruči šumski fond, da se zemljište i dalje neadekvatno koristi, da je prisutna uzurpacija i nezakonita seča, otpor (?) poljoprivrednika za podizanje vetrozaštitnih pojaseva…
Prošle godine je izdvojeno 0 (nula) dinara za pošumljavanje u Pokrajinskom budžetskom fondu za šume, a najveći deo je namenjen za izgradnju šumskih puteva.
Pa da se zapitamo…da li mi želimo da u Vojvodini zavlada pustinja i da li je zaista tako niska svest o tome da su šume ključni faktor za održavanje kvaliteta zemljišta pa samim tim i poljoprivredne proizvodnje?
Svi izveštaji o šumama obuhvataju površine kojima gazduju javna preduzeća. Ali, da li je to model koji je jedini moguć?
Šta je sa zaštitnim zelenilom koje je predviđeno u planovima prostornog uređenja oko naselja? Po površini koje zahvataju i to su šume (po zakonu o šumama svaka površina pod stalnim zasadima većim od 5 ari je šuma). Te površine se obično izdaju u zakup. Dozvoljena je i gradnja određene infrastrukture koja mora biti planska, urbanistički i prostorno jasno definisana.
Kakvo je stvarno stanje sa zaštitnim šumama na teritoriji grada Sombora, u okolnim selima, videćemo kroz realizaciju projekta “Prihvatimo odgovornost i sadimo šume” u okviru programa Zeleni inkubator.
